Naar aanleiding een post op facebook kreeg ik diverse vragen over wat die balans pads nou zijn en waarvoor ze dienen. Hieronder deel ik wat het nut van die dingen is. En waarom ik vaak met klanten aan de gang ga met de pads.

Balans pads worden al jaren gebruikt in de humane (mensen) fysiotherapie en revalidatie. De pads die je op mijn foto’s ziet komen dan ook gewoon uit de humane therapie. Immers alles waar paard voor staat gaat tig keer over de kop 🤪.

Het grote nut van de pads is in drie termen uit te drukken: Balans (duhuh!), Core (stability) en proprioceptie. Ik zal ze toelichten:

1. Core aka Core Stability

Bij de klanten, zowel mens als paard 😉, waar ik kom merk ik vaak dat de core onvoldoende is. Wat is dat dan die core? Het is immers een populaire kreet die te pas en te onpas wordt gebruikt. “Is dat bij mensen de six pack? Dat je paard gewoon heel sterk is en vooral de buikspieren?” Nope. zie het als een huis. De spieren zoals je buikspieren, je beenspieren e.d. zijn het huis. De core is het fundament!

En wil je een veilig en stevig huis dan dien je eerst het fundament te bouwen. En dat fundament dient berekent te zijn op het gewicht dat het gaat dragen. Een huis zonder fundament of eentje waarop het niet berekent is, is gevaarlijk en gaat vroeg of laat gebreken vertonen en uiteindelijk instorten of onbewoonbaar verklaard worden.

Nu vertaald naar ons paard. Gaan we ons paard fanatiek trainen (het huis bouwen) zonder eerst een goed fundament, de core, te hebben gelegd, zal het paard vroeg of laat hierdoor gebreken gaan vertonen; blessures, stijfheid, artrose, etc*. Uiteindelijk gaat je paard met pensioen, of in het ergste geval wordt hij ingeslapen. Helaas hebben we dan niet door dat dit voortijdig gebeurd en de reden een slecht fundament is geweest.

Oké, als het de spieren het huis zijn en dus niet het fundament, wat is dat fundament dan? Het fundament in ons lichaam wordt gebouwd door de kleine spieren en pezen (strict genomen is fascia het fundament maar dat gaat te ver voor deze blog 🤓). Dit zijn de doorgaans dieper gelegen structuren zoals bijvoorbeeld spieren (m. multifidi, m. abdominis transversus) die bijvoorbeeld van wervel naar wervel lopen. Zij dienen een doel en dat is werken als een soort korset zeg maar. Dit zorgt ervoor dat je rechtop zit/staat, je niet door je rug gaat wanneer je tilt of sport, je geen nek en schouder klachten krijgt, etc. Wanneer je core goed is kost het ook vrijwel geen energie in tegenstelling tot het gebruiken van je grote spieren (zoals je sixpack).

🤔 hmmm…, goh hoeveel mensen hebben een goede core? 😬 maar let maar eens op baby’s 👶🏻 wanneer die kunnen zitten. Die zitten altijd perfect netjes recht. Zij hebben nog wel een goede core In onze paarden (en mensen) zorgen deze core spieren ervoor dat wanneer de grote spieren aan het werk gaan in training of om bijvoorbeeld zich bij een glijpartij op te vangen, de wervels niet uit het fatsoen trekken. De core spieren werken dus als een korset of een gipsverband zodat de grote spier die op dezelfde locatie aanhechten en die de enorme krachtsinspanning levert om een valpartij op te vangen, of de training te doen en jou ook nog eens te dragen, niet te hard aan de wervels trekken en dat dus gewoon kunnen doen zonder dat er onstabiliteit ontstaat.

Is de core niet goed ontwikkeld, dan zullen de grote spieren dit werk zo goed en zo kwaad moeten overnemen, maar daar zijn ze niet voor gemaakt. Ze houden ze niet vol en ze reageren zijn trager.... zie je het voor je? Dus bij abrupte bewegingen zijn ze te laat. En stabiliseren en grote inspanning leveren zijn ze ook niet goed in ze worden moe (wij hangen dan in onze rug bijvoorbeeld). Het gevolg, kwetsuren, vastzittende wervels, strakke spieren, en we geraken in een neerwaartse spiraal.

2. Balans

Een goede balans vraagt een goede core en de motoriek om kleine correcties te kunnen doen. Ga maar eens op een been staan (liefst op blote voeten op een matje) merk/zie/voel je dat je enkele continue corrigeert. Gaat dat goet Lift je been maar eens op en.... En waarschijnlijk omdat je core en focus niet goed is worden de correcties al gauw groot en kukel je om. Gezonde pezen en wederom de kleine spiertjes spelen een cruciale rol .

3. Proprioceptie… proprio wat? Lekkere tongbreker he?

Om een goede core te bereiken is Proprioceptie essentieel. Anderzijds zijn Core en Balans essentieel voor een optimale proprioceptie. Proprioceptie of positiezin, is de gewaarwording van de positie van het eigen lichaam en lichaamsdelen in de ruimte. Daarbij is het belangrijk het eigen lichaam (pezen, spieren, etc etc) waar te kunnen nemen en prikkels uit de omgeving te kunnen ontvangen.

Een leuk testje voor je eigen lichaamsbewustzijn en waarneming. Ga zitten of liggen, sluit je ogen en voel eens… voel de delen van je lichaam die de stoel /bed raken, hoe liggen je armen/ benen, voel nu je linker teen, bovenkant van je voet, onderkant van je voet, enkel, knie, bovenbeen, buik, je rechter schouder, oksel, rechter elleboog, duim... Vaak voelen mensen delen niet heel specifiek. Hoe meer je dit oefent, bijvoorbeeld door bodyscan meditatie ook wel yoga nidra genoemd, hoe preciezer je gaat voelen en ook sneller door je lichaam kunt gaan. En kun je met je ogen dicht balancerend op een been je vinger exact op je neus leggen?

Nu is dit bewuste lichaamsbewustzijn en -positie, er is ook een groot gedeelte dat onbewust gereguleerd wordt. Maar dit kan dus wel getraind en geoptimaliseerd worden.

Deze waarneming van prikkels uit de omgeving gaat via het zenuwstelsel richting de hersenen, die deze informatie verwerken en terugkoppelen naar het lichaam.* Verstoring van deze informatie, zorgt ervoor dat er een verstoord beeld is van informatie bijvoorbeeld over houding, locatie van been etc. Hoe komt die verstoring? Meerdere factoren zijn hieraan ten grondslag: bijvoorbeeld stress (zeker bij mensen een zeer groot ding), spanning, verstoord en vertraagd, voeding, maar ook kwetsuren en ook weer een slechte core en balans hebben een negatieve invloed.

Kan ik de balans pads zo maar gebruiken?

Neen! Balans pads zien er onschuldig uit maar wellicht heb je het al enigszins kunnen herleiden aan de effecten hierboven beschreven. Balans pads zijn niet zomaar speelgoed (al kun je ze gerust in de paddock gooien bij je paard, je zult verbaasd zijn). Paarden met kwetsuren raad ik zeker niet aan zonder overleg met een professional er op te gaan staan. Ook gezonde paarden raad ik aan wel te overleggen over een opbouw met je therapeut. Het is een aanvulling en dus vezwaring op je training. Wees je daarvan bewust. Deel ook zeker met je instructeur dat je ermee aan de slag bent.

*Hierbij is een goed functionerend zenuwstelsel essentieel. Niet weinig hoor ik dan ook dat na cranio behandeling het paard veel fijner loopt. Dat heeft ook voor een stuk hier mee te maken).